NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý KHI GIA CÔNG TIỆN NGOÀI
TIỆN NGOÀI
Tiện ngoài (external turning) là các hoạt động tiện đường kính mặt ngoài của phôi. Vì tiện mặt ngoài là một trong những quy trình được nhiều người biết đến nhất và được sử dụng phổ biến nhất, nên yêu cầu về điều khiển phoi, an toàn gia công và chất lượng sản phẩm là rất cao. Các ứng dụng cơ bản trong tiện mặt ngoài là: tiện thẳng dọc trục (1 – longitudinal turning), tiện biên dạng cong (2 – profile turning) và tiện mặt đầu (3 – face turning).
Một số dao tiện có đầu nhọn (như mảnh tiện T hoặc mảnh tiện V), thì dao tiện có thể thực hiện gia công được cả 3 ứng dụng tiện ngoài trên:
1.Tiện thẳng dọc trục (Longitudinal turning):
Đối với tiện thẳng dọc trục, chuyển động tiến dao của dao tiện là dọc theo trục của phôi, có nghĩa là đường kính của chi tiết sẽ được tiện xuống một kích thước đường kính nhỏ hơn. Đây là thao tác tiện phổ biến nhất.
Khi chọn dao tiện để tiện thẳng dọc trục, chúng ta nên chọn kiểu kẹp chíp tiện trên cán dao tiện trước tiên. Chúng được xác định bởi loại gia công và kích thước của phôi. Các hoạt động gia công thô trên các phôi lớn có yêu cầu khác biệt đáng kể so với các hoạt động gia công tinh trên các chi tiết nhỏ.
Hình dạng chíp tiện thẳng dọc trục:
Góc mũi chíp tiện phù hợp lớn nhất nên được chọn để đảm bảo độ bền và hiệu quả về chi phí.
Góc tiếp xúc:
Góc tiếp xúc (góc đi vào – Entering angle) của dụng cụ ảnh hưởng đến sự hình thành phoi. Ở góc tiếp xúc 90° (góc dẫn 0°), độ dày phoi giống bằng bước tiến dao, fn. Góc tiếp xúc nhỏ hơn, 75–45° (góc dẫn 15–45°), sẽ làm giảm độ dày của phoi và cho phép tăng bước tiến dao.
Cán dao tiện thẳng dọc trục:
– Nếu chi tiết có gia công bậc, hãy sử dụng một cán dao tiện có góc tiếp xúc 91–95° (góc dẫn -1 đến -5°). Sử dụng chíp tiện kiểu C (hình thoi, góc mũi 80°) làm lựa chọn đầu tiên.
Chíp tiện kiểu D (hình thoi, góc mũi 55°) sẽ cho phép tạo biên dạng cong hoặc xén mặt.
Các kiểu góc tiếp xúc của cán dao tiện- Nếu chi tiết không gia công bậc, có thể tăng năng suất bằng cách chọn chíp tiện hình vuông (chíp tiện kiếu S) và góc tiếp xúc 75° (góc dẫn 15°).
2. Tiện biên dạng cong (Profile turning):
Khi tiện biên dạng, sự cắt có thể thay đổi tùy theo chiều sâu cắt, bước tiến dao và tốc độ cắt. Các dao tiện được sử dụng để tiện biên dạng phải chịu sự thay đổi lớn về ứng suất và chiều sâu của sự cắt do các hướng gia công khác nhau và sự thay đổi đường kính. Một trong những thuộc tính quan trọng nhất của dao tiện biên dạng là khả năng tiếp xúc được biên dạng cần gia công đó.
Hình dạng chíp tiện biên dạng:
Chúng ta sẽ chọn chíp tiện có góc đỉnh mũi phù hợp lớn nhất để đạt độ bền và hiệu quả chi phí. Nhưng góc mũi của chíp tiện phải được xem xét liên quan đến khả năng tiếp cận gia công các bề mặt cần được gia công. Các góc mũi được sử dụng thường xuyên nhất là 35° (chíp tiện V) và 55° (chíp tiện D).
Góc tiếp xúc
Chúng ta phải phân tích biên dạng phôi để chọn góc tiếp xúc phù hợp nhất. Góc cắt sau giữa bề mặt phôi và chíp tiện phải được duy trì ít nhất là 2° (hình ảnh). Tuy nhiên, vì các lý do liên quan đến độ tinh bề mặt chi tiết và tuổi bền của dụng cụ, chúng ta nên sử dụng góc tiếp xúc ít nhất 7° (góc dẫn 83°).
Cán dao tiện biên dạng cong
Lựa chọn đầu tiên cho cán dao tiện biên dạng cong là cán dao tiện có góc tiếp xúc 93° (góc dẫn -3°) và chíp tiện kiểu D (góc mũi 55°). Nếu cần góc dốc lớn hơn, hãy sử dụng chíp tiện kiểu chữ V (góc mũi 35°).
Đối với khả năng nghiêng theo hướng khác hoặc để làm giảm góc, hãy chọn cán dao tiện có góc tiếp xúc là 107°–117° (góc dẫn từ -17 đến -27°).
3. Dao tiện mặt đầu (face turning):
Khi tiện mặt đầu, dao tiện được cắt xuyên tâm về phía tâm, ở mặt cuối phôi. Lực cắt hướng tâm cao, có thể tạo ra độ lệch của phôi và đôi khi cũng có thể gây ra rung động.
Hình dạng chíp tiện mặt đầu
Hình dạng chíp tiến phải được chọn theo góc tiếp xúc yêu cầu và liên quan đến khả năng tiếp cận phôi hoặc tính linh hoạt cần thiết cho phôi. Chíp tiện được chọn cũng phải có góc mũi phù hợp lớn nhất để có độ bền và hiệu quả về chi phí.
Góc tiếp xúc
Việc giảm góc tiếp xúc (tăng góc dẫn), có thể chuyển hướng một số lực hướng tâm về phía mâm cặp, để có độ ổn định tốt hơn và giảm xu hướng rung động.
Cán dao tiện mặt đầu
Để tối ưu hóa, hãy chọn cán dao tiện có chíp tiện hình vuông (chíp tiện kiểu S) và góc tiếp xúc 75° (góc dẫn 15°).
Để có tính linh hoạt, hãy chọn dao tiện có chíp tiện hình thoi 80° (chíp tiện C) hoặc chíp tiện tam giác đỉnh 80° (chíp tiện W) và góc tiếp xúc 95° (góc dẫn -5°).
Tiện tiến dao ngược:
Tiện tiến dao ngược lại là một cách tiện trong đó dao tiện bắt đầu tiện chi tiết từ đầu gần mâm cặp và loại bỏ phoi theo hướng ra ngoài đầu chi tiết, thay vì theo cách thông thường là từ đầu chi tiết đến mâm cặp. Cách tiện này hiệu quả và năng suất hơn nhiều so với cách tiện thông thường.
Cách tiện này cung cấp sự linh hoạt để thực hiện rẽ theo mọi hướng, có nghĩa là các hoạt động dọc, đối mặt và định hình chỉ với một công cụ duy nhất. Hơn nữa, việc tiện thông thường có thể được thực hiện với cùng một công cụ – nhưng sau đó với kết quả năng suất thông thường.
Tiện tiến dao ngược cho góc tiếp xúc nhỏ:
Tiện tiến dao ngược cung cấp khả năng tiếp cận hoàn hảo ở vai và cho phép đi vào các góc 25°–30 ° (góc dẫn 65°–60°). Góc đi vào nhỏ sẽ tạo ra một phoi mỏng và rộng giúp truyền tải và nhiệt ra khỏi bán kính mũi. Điều này dẫn đến tăng tuổi thọ của dụng cụ hoặc cho phép tăng chế độ cắt, giúp tăng năng suất đáng kể.
Tiện đầu thông thường so với tiện tiến dao ngược lại
Tiện tiến dao ngược cho di tản chip tuyệt vời:
Kẹt phoi có thể là một vấn đề phổ biến khi sử dụng tiện thẳng dọc trục thông thường. Với tiện tiến dao ngược lại, việc cắt được thực hiện theo hướng ra xa vai, có nghĩa là không có nguy cơ kẹt phoi.
Khi nào thì sử dụng tiện tiến dao ngược?
Do lực hướng tâm tăng lên, phương pháp này yêu cầu các chi tiết ổn định và hệ thống gia công cứng vững. Nó phù hợp nhất cho các chi tiết ngắn và nhỏ gọn và những linh kiện mảnh mai sử dụng ụ chống tâm. Tiện tiến dao ngược là một lựa chọn rất tốt để sản xuất hàng loạt hoặc các chi tiết cần thiết lập và thay đổi dụng cụ thường xuyên.
Tiện tải trọng nặng (Heavy turning):
Một ứng dụng tiện nặng điển hình là tiện các chi tiết lớn có bề mặt không bằng phẳng kết hợp với chiều sâu cắt rất sâu và thay đổi.
Thời gian cắt thường rất lâu, dẫn đến nhiệt độ cao. Tốc độ cắt và số vòng quay thường bị giới hạn ở kích thước và gá kẹp của chi tiết. Gia công thường được thực hiện trong điều kiện khô, vì máy hở và không phù hợp với gia công ướt.
Ví dụ về các chi tiết gia công nặng là trục lớn cho năng lượng điện, trục cánh quạt và tấm chắn cho công ten nơ (containers) hạt nhân và công ten nơ lớn.
Tiện bóc thanh dài (Bar peeling):
Tiện bóc thanh là một phương pháp được sử dụng để loại bỏ cặn ôxít, cặn cán và các vết nứt trên bề mặt, v.v., khỏi phôi cán nóng và rèn. Tiện bóc tách thanh cũng được áp dụng cho các ống có thành dày.
Các vật liệu phổ biến nhất được tiện bóc thanh là thép cacbon, thép lò xo và inox.
Các lĩnh vực ứng dụng khác nhau, nhưng phôi bào dạng thanh thường được sử dụng như một giai đoạn trung gian trong quá trình sản xuất các sản phẩm sẽ được gia công thêm. Ví dụ trong số này là các phôi dài đùn cho sản xuất ống và các chi tiết trục cho ngành công nghiệp ô tô.
So với tiện thông thường, tiện bóc thanh là phương pháp gia công mang lại năng suất cao và chi phí sản xuất thấp do thời gian gia công ngắn hơn. Chất lượng bề mặt và dung sai kích thước cũng cao, do đó dẫn đến việc gia công ít hơn ở các giai đoạn tiếp theo.
————-
Công ty TNHH dụng cụ cắt Nam Dương là nhà cung cấp hàng đầu về dao tiện và các phụ kiện gá kẹp trên máy tiện. Hãy liên hệ với chúng tôi để có tư vấn và báo giá tốt nhất về các sản phẩm bạn cần!
